Μετά απο έναν απολογισμό των ψηφιακών φωτογραφιών που έχω τραβήξει, απο τότε που πήρα στα χέρια μου την πρώτη ψηφιακή φωτογραφική μηχανή (DSLR) και απο τότε που αγόρασα κινητό τηλέφωνο με κάμερα, πρέπει να αριθμούνται περίπου στις 20.000 φωτογραφίες! Αυτές οι εικόνες δεν βρίσκονται όλες αποθηκευμένες στον ίδιο χώρο αλλά θα έλεγα με ειλικρίνεια οτι επικρατεί ένα χάος… Άλλες έχουν αποθηκευτεί σε σκληρούς δίσκους, άλλες σε dvd, άλλες σε usb μονάδες και σε φακέλους στον υπολογιστή, που μάταια προσπαθώ να οργανώσω, καθώς προστίθενται συνεχώς και νέες, όποτε και γεμίζει η μνήμη του κινητού μου… Άραγε θα καταφέρω ποτέ να τις συγκεντρώσω με τέτοιο τρόπο που να μπορώ μετά απο χρόνια να τις ανακαλέσω ή κάποιες απο αυτές μοιραία θα χαθούν για πάντα, μαζί με τις αναμνήσεις που τις συνοδεύουν; Δυστυχώς, κάποιες φωτογραφίες έχουν σβηστεί κατά λάθος ή έχουν χαθεί μαζί με δανεισμένα στικάκια. Και φανταστείτε οτι θα χαρακτήριζα τον εαυτό μου σαν οργανωτικό άτομο!
Όταν ήμουν μικρή καθόμουν με τις ώρες και έφτιαχνα φωτογραφικά άλμπουμ απο φιλμ μιας παλιάς Canon, τα οργάνωνα ανάλογα με τις στιγμές της ζωής μου, όπως «Πάρτυ γεννεθλίων 1992», «Εκδρομή στην Κεφαλλονιά 1998», «Πενταήμερη στη Ρόδο 2002» και έγραφα πίσω απο την κάθε φωτογραφία τη χρονολογία και την περιοχή (όπως μου είχε μάθει ο πατέρας μου). Σε κάποιες φωτογραφίες έγραφα σχόλια ή χιουμοριστικούς διαλόγους, που ήθελα να μείνουν στη μνήμη μου και φαντοζόμουν τον εαυτό μου στα 60 μου να ξεφυλλίζω τα άλμπουμ και να χαμογελάω…
Πόσοι απο εμάς δεν έχουμε τουλάχιστον καμιά δεκαριά άλμπουμ απο τα παδικά μας χρόνια φυλαγμένα σε ντουλάπια. Είναι εκεί για να τα ανοίξουμε, να τα χαζέψουμε, να πιάσουμε στα χέρια μας τις φωτογραφίες και ξέρουμε οτι θα είναι πάντα εκεί για να τις μοιραζόμαστε με τους δικούς μας.
Οι ψηφιακές φωτογραφίες είναι μια σταγόνα στον ωκεανό των εικόνων των στιγμών της μισής μας ζωής μέχρι σήμερα.
Κάθε χρόνο στην υφήλιο έχει υπολογιστεί οτι βγαίνουν σχεδόν 1 τρισεκατομμύριο φωτογραφίες. Σήμερα τραβάμε πιο πολλές φωτογραφίες απο ποτέ, όμως τους δίνουμε την ανάλογη αξία;
Η σχέση μας με τη φωτογραφία είναι σήμερα διαφορετική, διότι η σπανιότητα και η μοναδικότητα της φωτογραφίας έχει αλλάξει. Κάποτε η εκτύπωση φωτογραφιών ήταν πιο προσωπική υπόθεση και το άλμπουμ ήταν ένα «οικογενειακό κειμήλιο». Η φωτογραφία έχει αλλάξει απο μια προσωπική ιεροτελεστία σε μια δημόσια «παράσταση» των προσωπικών μας στιγμών, μια προσωπική δήλωση ή/και μια διαφήμιση του εαυτού μας. Ο καθένας απο εμάς δεν χρειάζεται να είναι επαγγελματίας ή να έχει ιδιαίτερες δεξιότητες για να τραβήξει μια φωτογραφία και να την μοιραστεί με τους διαδικτυακούς φίλους του. Η φωτογραφία δεν είναι πλέον κάτι απόλυτα προσωπικό αλλά εξελίχθηκε σε κάτι μαζικό. Και σε αυτό οδήγησε η επανάσταση της ψηφιακής φωτογραφίας. Είναι φτηνή, γρήγορη και εύκολη!
Όμως μήπως χρειάζεται λίγο να προβληματιστούμε;
Η έκθεση “snap+share: transmitting photographs from mail art to social networks,” 2019 στο SFMOMA (San Francisco Museum of Modern Art) παρουσιάζει την αλλαγή που έχει επιφέρει η ψηφιακή εποχή στη διάδοση των εικόνων μέσω καλλιτεχνικών εγκαταστάσεων, όπως για παράδειγμα η εκτύπωση 1 εκατομμυρίου φωτογραφιών που ανέβηκαν σε μια μέρα στο Flickr και οι οποίες έφτασαν να γεμίζουν ένα ολόκληρο δωμάτιο! Μήπως τελικά αντί να βγάζουμε λιγότερες φωτογραφίες αλλά με πραγματικό νόημα, κινδυνεύουμε να χαθούμε σε ολόκληρους λόφους απο εκατοντάδες φωτογραφίες μας, που θα παραλείπαμε αν χρησιμοποιούσαμε ακόμα φιλμ;
Επιπλέον, καθώς συνεχίζουμε να γεμίζουμε την ψηφιακή μας μνήμη με τις πραγματικές μας μνήμες/αναμνήσεις πρέπει να αναλογιστούμε το μέλλον τους. Θα υπάρχουν για πάντα; Ποιός θα τις κατέχει και θα τις διαχειρίζεται στο μέλλον; Ηδη πληρώνουμε ένα αντίτιμο για να εμπιστευτούμε τις εικόνες μας σε διαδικτυακoύς χώρους αποθήκευσης, όπως το «My cloud» και οι αναμνήσεις μας γίνονται δεδομένα που μπορεί να συλλεχθούν για διαφημιστικούς σκοπούς…
Με το να είμαστε περισσότερο συνετοί για το πότε τραβάμε μια φωτογραφία και πόσες φωτογραφίες τραβάμε, μπορούμε να μάθουμε να τις εκτιμούμε λίγο περισσότερο. S